Bloemenpracht aan de Nijl: lelies voor Fawzia

Gisteren overleed de Egyptische prinses Fawzia Fuad. Haar sprookjesachtige huwelijk in 1939 met de Perzische kroonprins, de latere laatste sjah van Iran betekende in de eerste plaats een belangrijke politieke verbintenis tussen twee van de oudste beschavingen ter wereld. Het huwelijk was tevens een deels Nederlandse (c.q. Hollandse) aangelegenheid.

Summary
The wedding of the Egyptian Princess Fawzia Fuad in Cairo in 1939, also known as 'the Asian Venus' because of her renowned and classical beauty, was a splendid royal affair. The wedding bouquet and much else of the floral arrangements that day both in the royal palace and around the city was provided for by specialist Dutch bulb growers from the city of Aalsmeer.

Verloving

De verloving werd in mei 1938 aangekondigd toen de prinses pas zeventien jaar oud was. Fawzia was de oudste dochter van koning Fuad (1868-1938) en koningin Nazli en een zuster van de nog jonge koning Farouk van Egypte.
De prinses werd omschreven als 'een knappe verschijning en zeer sportief. Ze speelt tennis, zwemt, zeilt en loopt ski.' Buiten de deels Europese oriëntatie, mede vanwege haar moeder, was zij zeer beschermd opgevoed. De bekende societyfotograaf Cecil Beaton, een kenner van mooie vrouwen, omschreef haar eens als de Aziatische Venus.

De twee jaar oudere bruidegom Sjapur Mohammed Reza Pahlavi (1919-1980) op zijn beurt was 'groot en slank'. Hij had zijn opvoeding, samen met enkele broers, in Zwitserland genoten. Vantevoren vreesde de kroonprins voor haar eenzaamheid in Teheran; hij hoopte daarom dat meer vooraanstaande Perzen zouden trouwen met dochters van goede Egyptische families voor aanspraak voor haar.

Officiële verlovingsfoto van prinses Fawzia.

Huwelijksschat

Drie auto's met 25 grote koffers begeleid door drie pantserauto's met militairen trokken enige tijd later gedurende enkele dagen door de woestijn van Bagdad naar Damascus. In de koffers zaten kostbare schatten: geschenken van de kroonprins aan zijn a.s. bruid. In een ervan zat 'de grootste en schoonste parel ter wereld' bij het huwelijk te dragen. Van haar schoonvader ontving zij niet minder dan drie colliers van de mooiste parels. Volgens traditie ontving zij tevens een kostbare uitgave van de Koran van de bruidegom.
Ook haar zusters kregen een deel van de geschenken: prachtig borduurwerk versierd met edelstenen; halssnoeren met beroemde parels uit de Perzische Golf; oude stoffen uit Mozul, Kasjmir en Lahore; zeldzame en fijne reukwerken, en kostbare edelstenen in massief gouden doosjes.
Voor koning Farouk was er nog een historisch zwaard versierd met saffieren en robijnen. Van de sjah kreeg hij tevens enkele vaatjes van de beroemde zwarte kaviaar, die de Kaspische Zee aan Rusland en Iran levert.

Uitzet

Naast de sprookjesachtige geschenken, werd de huwelijksuitzet van de prinses geleverd door Parijse modefirma's; de bruidsjapon was gegarneerd met oude kant. De gehele maand maart in Egypte zou in het teken staan van recepties en ceremoniën, banketten en gala-avonden. Later werd dit ingekort wegens ziekte van de bruidegom halverwege maart.
Ter gelegenheid van het huwelijk werd een opera uitgevoerd op een openlucht toneel gebouwd tussen de Sphinx en de Grote Piramide voor tal van hoge gasten.

Kennismaking en huwelijk

De kroonprins zette op 3 maart voet aan wal te Alexandrië, na eerder onder grote belangstelling vanuit Damascus te zijn vertrokken. Het huwelijk vond plaats te Kaïro op 9 maart 1939; later werd zij nog eens overgedaan in Teheran.
Volgens traditie hadden de twee elkaar niet gezien voor het huwelijk. De bruidegom werd na diens aankomst in Kaïro op vrijdag 5 maart en ontvangst door de koning voorgesteld aan zijn bruid. Dit gebeurde in het paleis in de Blauwe salon van het Haramlek (de exclusief vrouwelijke vertrekken).
De prinses was voor de gelegenheid gekleed in een roze kanten toilet en droeg een diamanten halsketting (een geschenk van haar moeder) en de Orde van Kemal in diamanten (een geschenk van haar broer een dag daarvoor), de hoogste onderscheiding voor vrouwen.
De huwelijksvoltrekking vond volgens islamitische traditie op eenvoudige wijze plaats in het paleis van Kaïro: 'Het bestaat uit niet meer dan het teekenen van een contract.' Het contract werd getekend in aanwezigheid van 100 prinsen en hoogwaardigheidsbekleders. De koning van Egypte trad op als getuige. Een intieme familielunch in het Abdin paleis sloot de ceremonie af.

Hollandse bloemen

Op haar huwelijksdag droeg de bruid een bruidsboeket dat bestond uit witte lelies en lelietjes van dalen. Het Noord-Hollandse kwekersdorp Aalsmeer was in dat opzicht hofleverancier.

V.l.n.r.: koningin Farida, koning Farouk, prinses Fawzia, kroonprins van Iran, Egyptische koningin-moeder Nazli.

Voorafgaand aan het huwelijk vond eerst nog een bloemencorso plaats door de straten van Kaïro 'om wat kleur en fleur' te brengen aan de festiviteiten.

Bloemenparade te Kaïro

Ook de bruidsmeisjes waren getooid met Aalsmeerse bloemen. Dit gold tevens voor verscheidene kado's van hoogwaardigheidsbekleders en de tafelversiering. Behalve de lelies, bestonden de bloemen voornamelijk uit witte orchideeën, witte seringen en witte tulpen.


Voorbereiding van het transport per K.L.M.-vlietuig.

                                      

Het was niet de eerste keer dat Nederlandse kwekers van siergewassen aan het Egyptische hof hadden geleverd. Sinds ongeveer vijf jaar bestonden er goede contacten over en weer, ondanks hoge vrachtkosten en vervoersproblemen. Dit was des te opmerkelijker vanwege de weelderige subtropische omgeving.

Huwelijksleven

Het echtpaar kreeg een dochter Shahnaz. De kroonprins werd in 1942 sjah van Perzië en zijn vrouw koningin. Hun huwelijk hield desondanks niet lang stand. De incomptabiliteit tussen de verschillende levensstijlen van de twee hoven droeg hier mede toe bij.

In 1948 werd een definitieve scheiding aangevraagd, nadat het echtpaar al sinds enkele jaren gescheiden van elkaar leefde. De sjah zou op zijn beurt nog tweemaal trouwen in de hoop op een mannelijke erfgenaam; zelf hertrouwde zij in 1949 met een Egyptische kolonel.


Gerelateerde blogs:
Tulpen voor Gagarin


Bronnen:
Limburger koerier 27-05-1938; 01-07-1938
De Indische courant 03-08-1938
Het nieuws van den dag voor Nederlandsch-Indië 09-02-1939
Algemeen Handelsblad 02-03-1939; 05-03-1939; 07-03-1939