Gevonden: archiefschatten (1)

Als kunstliefhebber zie ik zo af en toe wel eens wat bijzonders op veilingen opduiken. Op het eerste gezicht vrij alledaagse voorwerpen of afbeeldingen, maar tevens met een nog onbekend verhaal die de geschiedenis van iets of iemand onverwachts dichterbij brengt.

Een mountie uit Schiedam!?

Wie of wat is bijvoorbeeld deze 'mountie' uit Schiedam? De afbeelding is duidelijk ergens gesitueerd in een bergachtig gebied van de Verenigde Staten of Canada, mede ook gelet op de outfit van deze padvinder. Dit type hoed, met van die deuken aan de zijkant, is bij mijn weten zeer kenmerkend voor Canadese mounties of andere gerechtsdienaren. Opereren die echter ook op muilezels i.p.v. alleen op paarden?

Atelier Kamman te Schiedam

Ondanks de Amerikaanse setting van het geheel staat er duidelijk leesbaar 'Atelier Kamman Schiedam' linksonder.

Vader en zoon Kamman waren bekende fotografen te Schiedam, waar vader Hendrik was begonnen als lithograaf. Zoon Jan (1898-1983) kreeg eerst les van de Schiedamse schilder en tekenaar Jan Hingman (1864-1954). Jan begon zijn opleiding als kunstschilder te Rotterdam tussen 1916-1922. Later zou hij korte tijd representant zijn van de nieuwe fotografie. Deze afbeelding is overigens geen foto, maar een tekening.
Hoe deze avontuurlijke Schiedammer ooit in Amerika belandde (of, andersom, een berooide Amerikaan in Schiedam) is slechts een van de vele vragen achter deze intrigerende afbeelding.

-Oprechte Veiling Haarlem, lot 9339 (veiling vrijdag 16/12)

Amsterdams straattype

Een andere tekening, mogelijk meer getrokken uit de dagelijkse realiteit, is dit erg fraai getroffen portret getiteld 'Amsterdamsch straattype'. Het is tevens gesigneerd: D. van Hessen mrt 1917.
De oudere man met snor is gehuld in een grote oversized jas. Zijn neus ziet er licht gezwollen uit, waarschijnlijk vanwege de koude of anderszins (drank?). Wellicht maakt hij daarom ook een redelijk montere indruk.

David van Hessen

Zeer waarschijnlijk betreft het hier de kunstenaar David van Hessen (1881-1943). Volgens de database van het Rijksbureau Kunsthistorische Documentatie was hij van 1919-1921 werkzaam te Amsterdam, na eerder een periode in de Verenigde Staten te hebben verbleven.
Aan de hand van deze nieuwe gegevens (dankzij deze gedateerde tekening) kan in ieder geval zijn loopbaan tot nog toe worden herzien: klaarblijkelijk was hij al enkele jaren eerder teruggekomen uit Amerika.

-Oprechte Veiling Haarlem, lot 9264 (veiling vrijdag 16/12)

Aankoop

Beide tekeningen zijn geen werken met een grote kunsthistorische waarde; ze zullen hooguit enkele tientjes opbrengen. Ze zijn echter belangrijk binnen het oeuvre van de betrokken kunstenaars, beide met een bijzonder verhaal en daarmee vooral van enige historische waarde. Voor de betrokken archiefdiensten een buitenkansje, lijkt mij.