De ramp met de Titanic (4): eten aan boord.

Wat doet men zoal aan boord van een luxe stoomschip?  Behalve het voorzien in allerlei vormen van vermaak, behoort eten en drinken tot een van de voornaamste bezigheden aan boord (ervaren cruisegangers zullen dit kunnen beamen). En tussentijds was er het eindeloze passagieren, iets wat tegenwoordig loungen wordt genoemd.

Menukaart

De menukaarten zijn nog altijd een van gewildste objecten c.q. documenten inzake de Titanic. Recent werd een exemplaar van het middagmenu d.d. 14 april geveild voor maar liefst 90.000 euro (de geschatte opbrengst was 72.000-120.000). Let daarbij speciaal ook op de sectie 'from the grill', daar pas sinds kort bekend is dat deze in Nederlandse stijl was ingericht.
Ook voor de 3e klasse werd overigens goed gezorgd (zie onderstaand menu).

Drijvend hotel of drijvende wereldstadwijk?

De benaming ,,drijvend hotel", meermalen voor hedendaagsche trans-atlantische stoomers gebezigd, dient te worden vervangen door die van ,,drijvende wereldstadwijk". Want duizenden inwoners zijn daar - al zij het dan ook tijdenlijk - bijeengebracht.
Op deze Oceaanpaleizen worden reizigers in allerlei opzichten nog weelderiger gemakken en gerieflijkheden aangeboden dan doorgaans in de hotels aan wal kunnen worden verschaft.
Zoowel de groote zalen als de schitterend gestoffeerde en versierde kajuiten en andere persoonlijke verblijfgelegenheden maken het moeilijk te beseffen, dat men zich slechts aan boord van een schip bevindt. Heffers (electrische of hydraulische lifts), welke voortdurend in het verkeer voorzien tusschen een vijftal voor de passagiersverzorging aangewezen dekken; alsook tal van ruime portalen en gangen dragen er nog zoveel meer toe bij, dat men zich verbeeldt, in een reusachtig hotel te zijn, in plaats van op den Oceean.
Op een van haar laatste zomerreizen had de ,,Mauretania" behalve de 825 koppen tellende bemanning, 3060 reizigers aan boord. Echter kunnen ,,Olympic" of ,,Titanic" desvereischt nog 2000 personen meer vervoeren.
Voor de reusachtige Cunarders wordt reeds nu ongeveer 240,000 gulden besteed, om te voorzien in de vereischte aankoopen voor één enkele reis. Deze, welke gerekend worden den overtocht te kunnen verrichten binnen vijf dagen, worden voor niet meer dan drie etmalen daarenboven geapproviandeerd. De bestuurders van de ,,Cunard Line" gaan hierbij van de overweging uit, dat het nauwelijks denkbaar is, dat het vierlingstel schroeven tegelijkertijd in volle zee ontredderd zou kunnen geraken. Eén enkele schroef zou, volgens hen, desnoods binnen een week tijds, ,,Lusitania" of ,,Mauretania" in behouden haven kunnen brengen.
Er valt waarlijk niets te bedenken, hetgeen de meest verfijnde lekkerbekken op de Parijsche boulevards of in Nieuw-Yorks voornaamste restaurants mochten willen bestellen, en dat de keuken van laatstgenoemde Cunarders niet kan opdisschen. De reusachtige White Star-stoomschepen zullen volgens de toezeggingen, in dit opzicht trachten nog meer uit te munten.
Het aantal stuks levende runderen en andere slachtdieren, pluimvee van allerlei aard, visschen, schelpdieren, enz., groenten, enz., zouden te zamen voor meerdere ,,farms" een voldoenden stapel kunnen verschaffen. Zelfs in Amerika, waar men naast reusachtige veefokkerijen, ,,poultry-farms", ,,truck-farms", ,,oyster-farms", ,,frog-farms", enz. beschikbaar heeft, zou men in deze menigte hoenderparken, warmoezierderijen, oesterparken, kikvorschenkweekerijen, enz. niet één, in een enkele kweekplaats vereenigde inrichting kunnen aanwijzen, waar voor één oceaanreis ter markt zou kunnen worden gegaan.
,,Lusitania" of ,,Mauretania" worden voor één overtocht geladen met een 40 runderen, een 800 schapen en een 165 lammeren, een 130 varkens, 12 kalveren, 2200 kippen, 150 kalkoenen, 350 eendvogels, 90 ganszen, 350 patrijzen, 800 kwartels, 400 duiven, 250 veldhoenders (grouse), 200 fazanten en 200 watersnippen. Daarenboven voert men mede vele honderden kisten, manden en ook bassins met allerlei soort visch, schildpadden, kikvorschen, kreeften, garnalen, slakken, oesters en andere schaal- en weekdieren. Versche vruchten vullen duizenden manden, tonnen en kratten van velerlei soort.
O.a. wordt op de nieuwste transatlantische stoomers aan eerste-klas-passagiers,  die ,,à la carte" zijn geboekt, d.w.z. voor vervoer, zonder deelneming aan de geregelde tafel, en bestellende naar verlangen, ten allen tijde, naar hun behaagt, ook gelegenheid verleend gasten te nooden, alsof zij zich op hun eigen buitenverblijf bevonden.
Zelfs wordt op een der nieuwste transatlantische stoomers veel verricht, hetgeen een eerste-klas-hotel kwalijk zou kunnen verbeteren. Wanneer sinds 's ochtends zeven uren zulk een leger van 3000 passagiers aan boord is genomen, worden deze gereedelijk in hun verblijven geherbergd en op het middaguur vinden allen hun tweede ontbijt gereed, zonder dat zij eenige moeilijkheid of teleurstelling behoeven te verwachten.
Wat den steenkolenvoorraad voor een dergelijke reis van zoo'n reuzenschip betreft, dat toegreust is met volledige turbine-machinerie, die is ontzagwekkend groot. Voor het vervoer over land zouden 22 treinen van 30 kolenwagens, elk, pl.m. 10,000 K.G. ladende, benoodigd wezen, om de kolenruimen naar behooren te vullen.

A la carte

Een van de nieuwigheden waar Titanic over beschikte was een A la Carte restaurant. Die was gevestigd op het B-dek, waar o.m. ook het aangrenzende Café Parisien te vinden was.

Cafe Parisien

In het A la Carte restaurant konden passagiers tegen extra betaling eten. Dit zorgde op zijn beurt voor een nader onderscheid tussen de rijken, een punt dat niet door iedereen even gewaardeerd werd. Het restaurant werd door sommigen dan ook afgedaan als een soort Ritz voor de happy few.
Voor de Titanic Memorial Cruise in 2012 zijn de menu's van toen leidinggevend. Ook in een restaurant in New York zal speciaal op 15 april een menu worden gerecreëerd.

IJselijkheden

Ieder heeft wel eens gelezen van de ontzettende tooneelen welke zich afspelen na schipbreuken in volle zee, wanneer op de vlotten of in de booten geen mondvoorraad genoeg aanwezig is. De hongerige mensch wordt dan tot een kannibaal en slacht zijne natuurgenooten, om zich met hun vleesch te voeden, aan hun bloed te laven.
Doch ook als alles schijnbaar goed gaat, is de zee vol gevaren, dreigende ijselijkheden.
Ziehier, ik lees in een der plaatselijke bladen, in de beschrijving van een modern reuzenschip, o.m. het volgende:
,,Op een van haare laatste zomerreizen bracht met name de Mauretania een grooter aantal passagiers over dan drie der grootste hotels van New York, - nl. Waldorf Astoria, Broadway Central en Mills Hotel III - op één dag zouden kunnen herbergen. Deze vergelijking werd gekozen, omdat het eerstgenoemde een 1e klas, het tweede een 2e klas verblijfplaats mag worden genoemd en het laatst vermelde grootendeels leden van de werkende klassen herbergt, die denkelijk als tuusschendekspassagiers zouden reizen.
Laatstgenoemd stoomschip had toen, behalve de 825 koppen tellende bemanning, 3060 reizigers aan boord. Echter kunnen Olympic of Titanic desvereischt nog 2000 personen meer vervoeren."
Dat zijn dus vijf duizend passagiers.
Twee honderd snippen in vijf dagen voor drie duizend menschen! Het hart bloedt als men denkt aan de verschrikkelijke scenes die zich daar in de salon eerste klasse zullen afspelen wanneer ,,snippen" op het menu staan, een paar dozijn van die beestjes , sappig gebraden, worden binnengebracht, ... en eene huilende menigte van eenige honderden personen zich op den ongelukkigen hofmeester werpt die den schotel met het wild binnen brengt. De pen weigert om zulke gruwelen te beschrijven. Die zich er een voorstelling van wil maken, bezoeke, tegen het souper-uur, de bals van den Gouverneur-Generaal te Weltevreden.

Bronnen:
Het nieuws van den dag voor Nederlandsch-Indië 29-01-1910
Leidsch Dagblad 08-01-1910