Acts of Congress
Dit gedrukte exemplaar van de Acts of Congress (incl. de zogeheten Bill of Rights) stamt uit 1789: het is zowel voorzien van de handtekening van George Washington op het titelblad als zijn ex-libris, is verder met goud beslagen en in leer ingebonden.
Hoewel volgens de berichtgeving in de pers veelvuldig sprake is van 'een persoonlijke kopie van de Amerikaanse grondwet', betreft het hier in wezen dus de gebundelde (en gedrukte) handelingen van de 1e sessie van het Amerikaanse Congres (zie verder een uitvoerige beschrijving van het document).
In de kantlijn van de Grondwet staan enkele teksthaken met persoonlijke opmerkingen. Deze annotaties behelzen vooral de verantwoordelijken van de president en zijn daarmee een goede reflectie van de persoonlijkheid van George Washington.
Mount Vernon
Het bieden begon bij 1.3 miljoen dollar; vooraf werd een opbrengst van twee tot drie miljoen dollar verwacht. Na vier minuten werd het winnende bod gedaan door de Mount Vernon Ladies' Association Union. Deze non-profit organisatie is onder meer de eigenaar van Mount Vernon, het landgoed en museum van George Washington in de staat Virginia.
Ditzelfde exemplaar maakte tot 1876 onderdeel uit van de collectie of bibliotheek aldaar. Vergelijkbare ingebonden exemplaren werden tevens gemaakt voor de latere, derde president Thomas Jefferson en procureur-generaal John Jay (de laatste is nog in privé-bezit).
George Washington
George Washington geldt als de mythische grondlegger van de Verenigde Staten; hij was tevens haar eerste president van 1789 tot 1797 (hij overleed twee jaar later). Zelfs de hoofdstad is in 1791 naar hem vernoemd.
Het afgelopen decennium werd steeds breder bekend dat hij slaven hield, waarmee toch een klein deukje in zijn verder vlekkeloze reputatie ontstond. Daarom legt men er maar de nadruk op dat hij, als enige van de Founding Fathers, bepaalde dat ze vrij mochten worden gelaten na de dood van hemzelf en zijn vrouw (zij liet ze echter al eerder gaan).
Veilingen
Documenten (waaronder archiefstukken) worden met enige regelmaat geveild bij gespecialiseerde veilinghuizen over de gehele wereld. In Nederland geldt dat in de eerste plaats Bubb Kuyper, speciaal op het gebied van literaire manuscripten. Die kunnen enige tienduizenden euro's opbrengen bijvoorbeeld als het gaat om werken van grootheden als Harry Mulisch of Gerard Reve.
Het duurste verkochte Nederlandse manuscript is dat van 'De Avonden' van Gerard Reve: in 1996 werd dit verkocht voor 160.000 gulden. Een meer recente poging in 2010 tot verkoop van het manuscript voor 'Ik Jan Cremer' faalde jammerlijk.
Financiële waarde
Archiefdiensten en andere erfgoedinstellingen zijn, behalve de Koninklijke Bibliotheek, over het algemeen niet al te actief met aankopen ondanks mijn diverse aansporingen (zie bijvoorbeeld Gevonden: Archiefschatten). Ook het Nationaal Archief ging bijvoorbeeld enige jaren terug niet over tot de aankoop van de 18e-19e eeuwse griffierstas van het Hof van Holland, ondanks de geringe aanschafprijs van een paar honderd euro.
Het toekennen van een financiële waarde aan documenten is met name voor archieven en bibliotheken een gevoelige zaak, waar men liever niet al te veel over praat. In recente jaren zijn in Nederland enkele beruchte gevallen van diefstal voorgekomen (onder meer bij het Legermuseum door eigen personeel) en te Amsterdam door bezoekers. Recent kwam ook nog een grote Amerikaanse zaak aan het licht (zie verder de diverse blogs van Ingmar op dit punt).
Daarnaast heeft diefstal de afgelopen jaren geleid tot een aanscherping van de regels voor gebruikers op de studiezalen (bv. het raadplegen van minder stukken tegelijkertijd), tot en met bewaking aan toe zoals op het Nationaal Archief.
Amerikaanse records
Tot nog toe was het record m.b.t. een Amerikaans document in handen van Abraham Lincoln. Diens handgeschreven overwinningsspeech uit 1864 bracht in februari 2009, eveneens bij Christie's, 3.442.500 dollar op. Een brief van George Washington bracht eind dat jaar 3,2 miljoen dollar op en was daarmee tot nog toe het duurste document m.b.t. hemzelf.
Top 10 duurste boeken en manuscripten
George Washington's persoonlijke exemplaar van de Acts of Congress bezet nu, in de inmiddels achterhaalde top 10 plaats nummer 4!
http://www.alltop10list.com/top-10-list-of-most-expensive-books-and-manuscripts/
Eerder dit jaar bracht een exemplaar van het op nr. 3 staande Birds of America van John James Audubon overigens nog slechts 7,9 miljoen dollar op, een tegenvaller gelet op de richtprijs van 7-10 miljoen dollar. Het kan dus verkeren. Zelf heb ik er nog altijd spijt van eens niet het toegangskaartje voor de begrafenis van admiraal Horatio Nelson te hebben gekocht ...
Magna Carta
Enigszins merkwaardig in deze lijst is het verhaal van de Magna Carta. In 2007 bracht een exemplaar hiervan 21,3 miljoen dollar op. Dit koninklijk charter inzake vrijheid en rechtspraak dateert oorspronkelijk van 1215; deze kopie stamt uit ca. 1297.
Het charter werd gekocht door een zakenman uit Washington, David Rubinstein, en was afkomstig van de Ross Perot Foundation (namens de voormalige presidentskandidaat). Sinds 1988 was het te zien in het NARA te Washington en dat wilde hij graag zo houden.
Recent is het tevens geconserveerd en sinds februari 2012 weer permanent te zien in zijn eigen 'display case' (enigszins vergelijkbaar met dat van de Vrede van Münster bij ons).
Het Amerikaanse nationaal archief pronkt aldus met een zeer oud archiefstuk - hoewel dit niet uit het land zelf afkomstig is - als voorloper van de eigen zogeheten 'Charters of Freedom' reeks. Status en geld gaan in dit land daarmee wel vaker samen: van het opkopen eind 19e eeuw van Hollandse meesters tot bijzondere archiefstukken aan toe!
Nawoord d.d. 08-01-2014
Eind november 2013 werd een Amerikaans psalmboek, het zogeheten Bay Psalm Book uit 1640, verkocht voor 14,2 miljoen dollar - ofwel 10,5 miljoen euro: een nieuw recordbedrag.
2 opmerkingen:
Volgens mij ontbreekt de kaart van Waldseemuller uit 1507 in dit lijstje. Deze wereldkaart, de eerste waarop 'Amerika' als zodanig stond vermeld, werd in 2007 voor 10 miljoen dollar aangekocht door de Library of Congres.
Goeie aanvulling, Yvette! Ik denk - en vrees - dat kaarten hier, net als bij archiefdiensten, een beetje tussen de wal en het schip vallen.
Een reactie posten