Amerika kiest: 2012

Volgens de peilingen gaat het erom spannen tijdens de Amerikaanse presidentsverkiezingen dit najaar. En archieven of documenten spelen daar ditmaal een belangrijke rol in.

Geboortebewijs Obama

Veel Amerikanen zijn er heimelijk van overtuigd dat president Barack Obama eigenlijk helemaal geen Amerikaan is.
Dit is belangrijk want slechts in Amerika geboren personen mogen volgens de Grondwet (art. 2) meedingen naar het presidentschap (een belangrijke hindernis voor onder meer de voormalige gouverneur van Californië Arnold Schwarzenegger). Door Obama's jeugdverblijf in Indonesië, zou hij volgens sommigen bovendien het 'citizenship' hebben verloren.
De eerste geruchten over Obama's afkomst (Kenia?), religie (moslim?) en geboorte kwamen bovendrijven tijdens de campagne van 2008 en werden verspreid door supporters van Hillary Clinton, toen haar eigen campagne voor de nominatie van de Democratische partij stokte. Verkiezingscampagnes in de Verenigde Staten gaan vaak minder over de kwaliteiten van de eigen persoon, als wel over het vermeende karakter van de tegenstander. Sindsdien hebben tal van individuen en groeperingen het thema verder uitgediept.

Scan

Reeds op 12 juni 2008 verspreidde Obama een scan van zijn geboortebewijs. De scan was een elektronische of verkorte versie van zijn geboorteregistratie, zoals weergegeven in een nieuw computersysteem van de staat Hawaï, en dus niet zijn eigenlijke (handgeschreven) geboortebewijs. Als zodanig was dit document een certificaat en geldig bewijsmateriaal, maar geen origineel archiefstuk.

De zgn. 'short-form birth certificate' van Obama.

Dit gaf uiteraard aanleiding tot nieuwe twijfels waaronder de theorie dat het certificaat een vervalsing was. De staat van Hawaï ontkende vervolgens onder meer dat de originele geboortebewijzen waren vernietigd. Bij wet is het hen verboden de originelen vrij te geven.

Origineel

Sinds 2008 zijn er een reeks van meer of minder bekende personen geweest, met name namens politiek rechts, die soms  via rechtszaken hebben geprobeerd het originele geboortebewijs boven water te krijgen. In het voorjaar van 2011 nog werd het thema opnieuw opgepakt, ditmaal door vastgoedmagnaat Donald Trump vanwege diens mogelijke kandidatuur voor de Republikeinen. Mede in respons daarop verspreidde Obama op 27 april 2011 een gecertificeerde kopie van het originele geboortebewijs.

De zgn. 'long-form birth certificate' van Obama.

Wegens de campagne van 2012 kunnen overigens diverse produkten worden gekocht onder de titel "Made in the USA", met daarop tevens een afbeelding van het geboortebewijs. Bovenstaande 'mug' is bijvoorbeeld te koop voor $22,50: een waar collector's item voor archivarissen, zeker ook in Nederland (wellicht dat groepskorting mogelijk is?).

Staatsburger?

Anderen beweren dat Obama, ondanks zijn geboorte te Hawaï, toch geen officieel staatsburger is omdat hij geen 'natural born citizen' is volgens het 14e amendement op de grondwet. Dit zou zijn vanwege de niet-Amerikaanse nationaliteit van zijn vader ten tijde van de geboorte van zijn zoon in 1961.
Omdat zijn vader toen Brits staatsburger was, zou Obama bovendien een dubbele nationaliteit hebben. Deze Keniase link werd nog eens nader uitgewerkt door middel van een vervalst geboortebewijs uit dat land in een van de rechtszaken.

Romney: mormoon

Mitt Romney kampt op zijn beurt met geheel eigen problemen. Algemeen bekend is dat hij mormoon is en daar heeft de Nederlandse politiek inmiddels zo haar eigen gedachten over, zeker als het om archieven gaat.
Mormonen geloven in voorouderdoop van mensen en zijn daarom wereldwijd actief op zoek naar genealogische gegevens. In ruil voor plaatselijke samenwerking verschaffen zij bijvoorbeeld (digitale) kopiën, waarmee archiefinstellingen (zoals in dit geval het Gelders Archief) hun eigen voordeel mee kunnen doen.

Mormonen tempel in Salt Lake City

CDA en PvdD hadden grote moeite met dit postuum claimen van iemand voor je eigen religie nadat eerder bekend was geworden dat ook overleden Oranjes inmiddels op deze manier zijn herdoopt. Ook Anne Frank en andere Holocaust-slachtoffers zijn inmiddels herdoopt, evenals Gandhi, zo blijkt uit diverse berichten in Trouw - die welhaast een eigen anti-mormonen campagne lijkt te zijn begonnen.
Meer Kamerbreed vond men dat ook overledenen recht op privacy (moeten) hebben of tenminste respect en dat archieven de samenwerking met de mormonen op dit punt moest worden ontraden. Hierop mengde zelfs de Algemeen Rijksarchivaris zich in de discussie, om de zogeheten archiefneutraliteit te handhaven.

Belastingen

Romney is een steenrijke zakenman met een geschat vermogen van $200-250 miljoen dollar. Aangezien hij hoofdzakelijk leeft van zijn vermogen, betaalt hij relatief gezien weinig belasting i.v.m. mensen die werk uit inkomen hebben. Dit gegeven wordt hem gedurende de campagne steeds meer nagegeven.
Eerder dit jaar, tijdens de campagne voor de nominatie van de Republikeinen in de staat South Carolina, werd het een dusdanig issue dat hij een deel van zijn belastingformulieren voor 2010 vrijgaf. Romney's verklaring dat hij alle wettige belasting betaalde, maar geen dollar meer viel in slechte aarde. Uit de gegevens blijkt dat Romney slechts zo'n 15% belasting betaald (bekijk zijn belastingopgave en die van Newt Gingrich).

Bain Capital

Het onevenredige Amerikaanse belastingstelsel stond reeds onder druk door uitspraken van de miljardair Warren Buffet dat rijke Amerikanen meer belasting zouden moeten gaan betalen. Romney verdiende zijn geld bij de, door hem opgerichte firma Bain Capital dat o.a. bedrijven opkocht, afslankte (met veel banenverlies) en met veel winst doorverkocht.
De wijze waarop Romney aan zijn geld is gekomen en zijn gebrekkige openheid van zaken spelen hem nu steeds meer parten, zoals ook blijkt uit onderstaand campagnefilmpje namens Obama. Behalve zijn eigen belastingvlucht, zouden zijn plannen op dit punt nadelig zijn voor Amerika hoewel juist gunstig voor Nederland: 65.000 banen maar liefst.

Voormalige topfunctionarissen hebben inmiddels tegenover The Huffington Post verklaard dat, indien Romney geweten zou hebben dat hij zeer waarschijnlijk vele van zijn vroegere belastinggegevens alsnog moet openbaren onder druk van de publieke opinie, hij nooit zou hebben meegedaan in de race om het presidentschap. Zijn verleden bij Bain Capital kan hem daarom nog wel eens aardig opbreken.


Nawoord d.d. 9 november 2012

Donald Trump heeft op 24 oktober Obama uitgedaagd zijn paspoort en geboortecetificaat aan de openbaarheid prijs te geven in ruil voor een cheque van vijf miljoen dollar aan een liefdadigheid naar keuze. Dit meldde hij in een boodschap op Youtube.
Onder druk gezet maakte Romney op zijn beurt een maand eerder zijn belastingaangifte voor 2011 bekend. Hackers claimden eerder al de gegevens te hebben gestolen.