Zoeken in deze blog

Translate

Posts tonen met het label volkstelling. Alle posts tonen
Posts tonen met het label volkstelling. Alle posts tonen

woensdag 18 juli 2012

Census in Groot-Brittannië

Vorig jaar werd een census gehouden in Groot-Brittannië en wat blijkt? Sinds hier gegevens van worden bijgehouden, groeide de bevolking nog nooit zo hard!

Omvang


De teller qua bevolking staat voor Engeland en Wales nu op 56.075.900 miljoen mensen, zo onthulde het National Office of Statistics deze week. De census werd gehouden in 2001 en leverde een groei op van maar liefst 7%, oftewel 3.7 miljoen mensen.
De populatie is daarmee 1% groter dan men op basis van eerdere berekeningen had verwacht.
Ook in Noord-Ierland (1.8 miljoen) was de groei navenant. De bevolking van Wales bedraagt iets meer dan 3 miljoen mensen. De cijfers voor Schotland verschijnen later dit jaar.


De totale bevolking van Groot-Brittannie zal daarmee naar verwachting 63 miljoen mensen bedragen. Ter vergelijking: in 1801 bedroeg de totale bevolking iets minder dan 10 miljoen. Volgens de krant de Daily Mail is G-B nu (na Malta) het dichtstbevolkte land van Europa en heeft het daarmee Nederland van de tweede plaats verstoten. Als de metropool Londen niet in de cijfers zou worden meegenomen, komt het na Nederland en België.

Immigratie


De cijfers laten vooral recente trends zien. De groei wordt voor maar liefst 55% voor zijn rekening genomen door immigratie. Het nieuws in G-B is in het afgelopen decennium deels gedomineerd door de - onverwachte - immigratie, met name vanuit Oost-Europa (speciaal de zogeheten A8 landen, waaronder Polen, die lid werden in 2004). Door het lidmaatschap van de Europese Unie zijn de eens harde landsgrenzen van G-B, dat als eiland vele invasies heeft weerstaan, zogezegd 'zacht' geworden.
'Inaccurate migration data' wordt als de belangrijkste oorzaak gezien voor de onderregistratie. Afgelopen najaar werd dit nog eens pijnlijk duidelijk in de affaire rond de UK Border Agency, die grote moeite heeft deze mensenstroom bij te houden (zie mijn eerdere blog over dit onderwerp).
De immigratie is in de afgelopen jaren wel weer wat afgezwakt. De regeringscoalitie heeft overigens beloofd de migratie omlaag te brengen. De groei van de bevolking stelt de openbare voorzieningen op proef en zorgt voor hogere overheidsuitgaven, terwijl er stevig bezuinigd moet worden.

Geboorte


Het geboortecijfer ligt gelukkig nog altijd hoger dan het sterftecijfer, waardoor er een natuurlijke groei plaatsvond van 1.6 miljoen mensen. In onder meer grote Europese landen als Duitsland en Italië is deze groei vrijwel tot stilstand gekomen. Hier worden reeds premies gegeven ter aanmoediging van het krijgen van kinderen. Ook deze groei is deels te danken aan migranten, maar meer nog aan de vruchtbaarheid van Britse vrouwen zo blijkt.


Het gemiddelde gezin telt nog steeds 2.4 kinderen, ondanks eerdere voorspellingen van het tegendeel wegens veranderingen in levensstijl. Dit is daarom al twee decennia een gevleugelde uitdrukking in het Engels ('2.4 children').
Naast meer jongeren zijn er ook steeds meer ouderen: een op de zes personen is inmiddels gepensioneerd.

Formulieren


De census werd op 27 maart 2011 gehouden en heeft bijna 500 miljoen pond gekost. De formulieren werden (in Engeland) verstuurd aan 26 miljoen huishoudens; ongeveer 1,5 miljoen formulieren zijn niet geretourneerd. De nadere gegevens van 3,5 miljoen mensen zouden hierdoor onbekend zijn: een officieel bevolkingscijfer is daarom, voor het eerst, niet gegeven.
Korte tijd na het versturen van de formulieren werden deze en andere boosdoeners ter aansporing nog eens door 30.000 medewerkers bezocht. Op het niet invullen van de formulieren staat een boete van duizend pond; tot nog toe zijn er 200 vervolgingen geweest.


Het formulier was de meest gedetailleerde ooit en telde 32 pagina's met een reeks van vragen over werk, gezondheid, opleiding, afkomst etc. Een vraag over religie was optioneel ter invulling. De formulieren konden voor het eerst ook online worden ingevuld: dit leverde uiteindelijk zestien procent van de verwerkte gegevens op.

Papier of elekronische data?


De gegevens van de census worden gebruikt voor de financiering van de (lokale) overheidsuitgaven aan onderwijs, vervoer en gezondheid. Het niet invullen van gegevens of onduidelijke cijfers kan dus voor sommige regio's nadelig uitpakken. De vorige census, in 2001, wordt enigszins als een fiasco beschouwd omdat veel mensen werden overgeslagen. Er is nu berekend dat men toen 1.2 miljoen mensen naast het eigenlijke bevolkingscijfer zat.
Hoewel 19 van de 20 personen in Engeland en Wales meewerkte en het ONS in dat opzicht zijn doelstelling haalde, worden er telkens door diverse belangengroepen campagnes gehouden om de census te saboteren of ten hun gunste te beïnvloeden. Volgens de census van 2001 waren er bv. 390.000 Jedi Knights, en was Star Wars daarmee het vierde geloof.


Big brother


Tegen het verzamelen van data over iemands privé-leven door de overheid bestaat van oudsher verzet. Elke census wordt altijd geboycot door een kleine minderheid van gewetensbezwaarden. De gegevens van de census blijven in principe honderd jaar geheim, hoewel diverse overheidsinstanties ze mogen gebruiken.
Vermoedelijk was dit de laatste census in de huidige, papieren vorm. De regering vertrouwd liever op andere data uit het publieke domein, de zogeheten open data. Voor de toekomst wil men dan ook een mix van officiële cijfers, als geboortecijfers, belastingopgaven en ziekenhuizen, gebruiken naast particuliere data (onder meer klantenkaarten van supermarkten en andere winkelketens). Deze "Tesco count" kan echter ongetwijfeld weer op andere privacy bezwaren rekenen en of gebreken vertonen.

Geschiedenis volkstelling


De census van 2011 was voor de British Library reden voor een zeer informatieve tentoonstelling getiteld Census & Society: why everyone counts, over de historische achtergronden van het tellen.



Census data zijn een van de populairste bronnen voor genealogen in met name de Verenigde Staten en G-B. De census is daar zelfs in toenemende mate een profijtelijk commercieel product geworden, zo blijkt uit een recente blog van Bob Coret. En Christian van de Ven blogde recent over de geschiedenis van de Amerikaanse census.


Swan Upping


Naast mensen worden ook sommige dieren (jaarlijks) geteld in Groot-Brittannië. Voor zwanen geldt dit bijvoorbeeld al sinds de 12e eeuw. De monarch komt als grondbezitter de zogeheten zwanendrift toe, volgens welke zwanen kunnen worden gevangen en gehouden; zwanen werden vroeger ook gegeten.
In G-B waren alle ongemerkte zwanen in open water daarom bezit van de monarch. Dit heerlijk recht wordt echter alleen op sommige delen van de rivier de Theems actief uitgeoefend.


Vanwege de exceptionele regenval in de afgelopen weken is de telling, die traditioneel plaatsvindt in de derde week van juli, voor het eerst in al die eeuwen vertraagd. Eerdere regenval afgelopen voorjaar doet vermoeden dat de aantallen zullen zijn gedaald. Het tellen is uiteraard met veel ceremonieel omgeven (zoals bijna alles in het Verenigd Koninkrijk inzake de geschiedenis) en volgt een vaste route over de rivier. In 2009 woonde koningin Elizabeth II de ceremonie voor het eerst ook zelf bij.

Bronnen

http://www.ons.gov.uk/ons/guide-method/census/2011/index.html

http://www.censusfinder.com/england.htm

http://www.nationalarchives.gov.uk/records/census-records.htm

http://www.1911census.co.uk/

http://www.1901censusonline.com/




maandag 15 maart 2010

Volkstellingen: de bronnen en de verschillen

Volkstellingen kunnen als bron door vele soorten onderzoekers worden gebruikt.

Nederland

Over alle volkstellingen in Nederland gedurende de periode van 1795-1971 is een uitgebreide website voorhanden:

http://www.volkstellingen.nl/nl/

De site werkt alleen met cumulatieven of tabellen (beroepscategorieën, religieuze gezindte, omvang stedelijke bevolking etc.) en is geheel geanonimiseerd. Men toont ook niet de originele, onderliggende documenten maar de centrale verwerking ervan. Geen genealogische gegevens dus over gezinssamenstelling, woonplaats, adres etc.
In het archief van de Topografische Dienst (bekijk de inventaris) zitten overigens nog enkele interessante gegevens m.b.t. de 19e-20e eeuwse praktijk van de volkstellingen in Nederland.


De volkstelling van 1947 leverde daarentegen wel de basis op voor onze kennis van familie(achter)namen:

http://www.meertens.knaw.nl/nfb/achtergrond.php?actie=volkstelling

Groot-Brittannië

Het anonimiseren van de gegevens is een opvallend en significant verschil met bv. Groot-Brittannië. Hier wordt, evenals bijvoorbeeld in Canada, de archiefbron in zijn originele vorm getoond. Reden waarom deze dan ook met name onder genealogen razend populair is.

http://www.nationalarchives.gov.uk/records/census-records.htm

Privacy


De laatste volkstelling in Nederland dateert al weer van 1971. Over met name het verzet hiertegen wegens vermeende inbreuk op de privacy van de burger zond Andere tijden in het najaar van 2011 een aflevering uit.

http://www.geschiedenis24.nl/andere-tijden/afleveringen/2011-2012/Volkstelling.html

De, niet geheel probleemloze verwerking van de gegevens, gebeurde toen voor het eerst met ponskaarten.

In 1991 werd de volkstelling in Nederland weliswaar afgeschaft maar op instigatie van de Europese Unie weer ingesteld op de gebruikelijke 10-jaarlijkse basis. Daarom is in mei 2011 in Nederland in stilte een nieuwe volkstelling begonnen, die ditmaal echter geheel vanachter de computer zal geschieden mede vanwege onze uitmuntende bevolkingsadministratie. Ook heeft dit overigens een financiële reden.

http://www.depers.nl/binnenland/567216/Nederland-doet-zijn-volkstelling-in-stilte.html

http://www.edata.nl/0303_011208/pdf/Complete_virtuele_volkstelling_in_2011.pdf

Tot slot

In Hongarije probeerde men de praktijk van het volkstellen in het najaar van 2011 wel op hele bijzondere manier te stimuleren ...

De start


Al lang overwegen, maar vandaag pas begonnen door een andere stimulans: de cursus 23archiefdingen.nl. De opmaak van de site hoop ik in de komende weken verder op te leuken.

De hoofdbedoeling is om nieuws en berichtgeving over (Ned.) geschiedenis van enige context te voorzien in een soort van column. Omdat ik zowel historicus ben, als archivaris (in opleiding) hoop ik meer licht te kunnen werpen op beide kanten van het geschiedverhaal.
Natuurlijk zal in de thematiek een keuze worden gemaakt; tegelijkertijd zal het zeker niet alleen over eigen interesses gaan (zo heb ik over het algemeen weinig op met WO II, een van de onderwerpen van vandaag). En natuurlijk zo af en toe ook iets persoonlijks.

Eerst even terug naar het weekend en deel 2 van De troon, een kostuumdrama over de Oranjes. Na de ietwat lachwekkende beelden van het schapehoeden in deel 1 tijdens de jaren van ballingschap, nu de restauratie. Irritant vind ik vooral het weinig 19e-eeuwse taalgebruik (bv. "Laat maar liggen, jongens", tegen enkele lakeien) en het ontbreken van andere eigentijdse etiquette. Voor het feit dat de serie met een beperkt budget is gemaakt, vind ik de aankleding behoorlijk geslaagd. De voice-over daarentegen die het verhaal, waar met erg grote stappen doorheen wordt gegaan, aan elkaar moet verbinden is storend.

In het 8-uur journaal van vanavond een reportage over de 10-jaarlijkse census in de V.S.: hoe staat het eigenlijk in NL hiermee? Het CBS houdt alles nauwkeurig bij sinds de oprichting in 1899 (over de geschiedenis van het CBS staat overigens een merkwaardig filmpje op hun site:
Doen wij daarom soms niet meer aan volkstellingen? Jammer, want in bv. Engeland zijn de volkstellingen van de 19e eeuw een grote hit op historische en genealogische websites. Waarom niet ook bij ons meer ruchtbaarheid geven aan dit fenomeen?

Dat het verleden soms letterlijk voor het oprapen ligt, blijkt vandaag ook uit opmerkelijk nieuws uit Soest waar een wandelaar een bom uit WOII heeft gevonden op braakliggend terrein. Heeft die bom daar daadwerkelijk ruim 60 jaar in de openbare ruimte gelegen? Of is ie recent opgegraven? Of soms illegaal gedumpt door een landbouwer?
De nieuwsberichten laten dit aspect merkwaardig genoeg geheel achterwege, op zijn minst een gebrekkige vorm van nieuwgaring zou ik zeggen zonder welke dit - toch al korte - berichtje eigenlijk niet te begrijpen valt. Is NL deels dan toch nog het lege land van de 19e eeuw?