Afgelopen vrijdag volgde na de ministerraad een telefoontje van de staatssecretaris aan directeur Schilp. Het nieuwe kabinet heeft, met het schrappen van de nieuwbouwplannen, een aantrekkelijke bezuinigingspost van 50 miljoen euro gecreëerd. Een initiatief dat mede door leden van de Tweede Kamer was bepleit en ondersteund, werd met dezelfde kortzichtigheid weer aan de kant geschoven ondanks dat het museum inmiddels volop in bedrijf is.
Vooralsnog heerst er langs de zijlijn overwegend leedvermaak over zoveel bestuurlijk onvermogen. Van Boulevard van het Actuele Verleden aan het begin van de 21e eeuw, waarin het verhaal centraal moest komen te staan, naar het Huis van de Democratie ( over de ontwikkeling van de rechtsstaat), en de latere afsplitsing daarvan: het NHM. Aan initiatieven heeft het duidelijk niet ontbroken het afgelopen decennium om de Nederlandse geschiedenis weer wat kleur te geven.
Dit alles was deels een reactie op de toenmalige plannen m.b.t. het vernieuwde Rijksmuseum, waarin de afdelingen kunst en geschiedenis met elkaar gefuseerd zouden worden. Daarnaast was er de toenemende onzekerheid omtrent de Nederlandse identiteit of althans het vervagen daarvan door immigratie (oftewel mislukte integratie) plus het toenemend opgaan in Europa. Tegelijk was er de digitale uitdaging om de geschiedenis op een nieuwe manier te gaan presenteren. En, tot slot, rook men in Museumland Nederland (het land met de hoogste museumdichtheid ter wereld) hoogstwaarschijnlijk een grote pot met geld.
Culturele teloorgang
Dit voorlopige dieptepunt toont in ieder geval aan dat de bemoeienis vanuit de politiek inzake het NHM niet erg vruchtbaar is geweest, integendeel tot een soort uitlokking heeft geleid. Tegelijkertijd is er van samenwerking onder de professionals ook nauwelijks sprake: het is in wezen ieder voor zich geweest.
En dat terwijl God het op dit punt ook al laat afweten; zelden zal een samenleving zo snel haar religieuze pijlers hebben verloren als het Nederland van na de oorlog. De massale sluiting van kerken leidt zelfs tot serieuze problemen omtrent ons toekomstig cultureel erfgoed.
En met de dood van Harry Mulisch juist vandaag is ook ons literaire erfgoed een gevoelige slag toegebracht. Feitelijk is er niemand om in de voetsporen van de Grote Drie (Hermans, Reve en Mulisch) te treden. Literatuur als ernstige, intellectuele bezigheid in plaats van louter vermaak lijkt voorbij.
Opties
Hoe nu verder ondanks de duidelijk waarneembare culturele neergang om ons heen? Het Huis voor de Democratie is eind september als stichting notabene opnieuw opgericht. De missie is om 'een educatief doecentrum' te worden, inclusief gebouw. Lees meer over de plannen:
http://www.democratie-rechtsstaat.nl/
Het NHM maakt ondertussen van de nood een deugd en zegt 'meer dan een gebouw' te zijn. Aan het geplande gebouw (een soort stuurloze olietanker) gaan we wat mij betreft in elk geval niet al te veel missen.
Sinds enige tijd opereert het onder de merknaam INNL vrij geruisloos op internet; de gevoerde digitale discussies wijzen alvast niet op een groot publieksbereik. Toch gaat men voor de zekerheid zelfstandig op zoek naar een museumgebouw. Wordt dus vervolgd.
Kan het ook nog anders afgezien van het museale aspect? Misschien dat echt drama een uitkomst biedt.
In Engeland is recent een theaterprogramma The People Speak gehouden, verfilmd voor The History Channel, met daarin bekende acteurs als Colin Firth en Ben Kingsly die hierin cruciale passages uit het verleden van hun land voor het voetlicht brengen: gewoon door teksten voor te lezen. Een en ander is naar Amerikaans voorbeeld gedaan onder het motto 'history as told by the people'.
http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/theatre-dance/features/the-people-speak-history-as-told-by-the-stars-2117258.html
http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/theatre-dance/features/behind-the-scenes-of-the-people-speak-2119988.html
Het wordt dus tijd voor een Nederlandse Youp klaaglijn-actie maar dan voor behoud van onze geschiedenis bij het grote publiek, want aan de professionals kunnen we dit thema kennelijk niet veilig overlaten.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten