Mijn boektip van het jaar is: Bill Bryson, Shakespeare. Een biografie (2008). Van dezelfde schrijver ligt momenteel een ander boek in de boekhandel getiteld Een huis vol. Een kleine geschiedenis van het dagelijks leven. Spoedt u zich echter naar het dichtstbijzijnde filiaal van de firma De Slegte: er zijn nog maar liefst 188 exemplaren beschikbaar (waar een website allemaal wel niet goed voor is) à 8.99.
Over toneelschrijver William Shakespeare (1564-1614) is ontzaglijk veel geschreven (niet alleen de spreekwoordelijke boekenkasten vol; zelfs hele bibliotheken), maar over diens leven is in essentie slechts heel weinig bekend. Slechts veertien woorden in zijn eigen handschrift en een honderdtal documenten over hem en zijn familie.
Met deze paradox als uitgangspunt concentreert Bryson zich op het weinige dat wel bekend is: de schaarse documenten met betrekking tot het leven van Shakespeare. Dit - mede daarom - verrassend dunne boekje zou elke archivaris in zijn boekenkast moeten hebben staan, al was het maar om zichzelf een goed gevoel te geven tegenover de tegenwoordige mediahypes om niks. De zeggingskracht c.q. bewijskracht van oude documenten is er wel degelijk - ook in het digitale tijdperk.
We weten tegelijk dus heel veel en heel weinig is dan ook de ontnuchterende conclusie. De vraag of de persoon van Shakespaere eigenlijk wel dezelfde is als de toneelschrijver heeft bijvoorbeeld alleen al een aparte, eigen boekenkast opgeleverd. Over zijn invloed op het schrift en de taal is eveneens ontzettend veel geschreven maar van Shakespeare zelf is geen eigenhandig toneelstuk bewaard gebleven.
Daarom concentreert Bryson zich dan ook op de documenten en hun context; als een pur sang archivaris zou je bijna zeggen. Vermakelijkste passage in het boek is wat mij betreft de jacht op (meer) documenten begin 20e eeuw door het Amerikaanse echtpaar Charles en Hulda Wallace, een jacht die eindigde in paranoia tegenover het archiefpersoneel. Hopelijk daarover nog eens een toekomstig blog.
Helaas komt in het boek geen enkele illustratie voor. De uitgever kwam daarom in 2009 met een zogenaamde 'Illustrated edition', een trend in de angelsaksische uitgeverswereld van het afgelopen decennium n.a.v. een eventueel succes van het oorspronkelijke boek. Bekijk dit boek:
http://browseinside.harpercollins.com.au/index.aspx?isbn13=9780007325238
Anne Hathaway
En, als u zich dan toch in Shakespeare verdiept, dan verdient het boek van Germaine Greer over zijn vrouw Anne Hathaway (in het geheel niet te verwarren met de gelijknamige actrice geb. 1982) uit 2007 Shakespeare's Wife eveneens een pluim.
Vrouwen hebben het sowieso al moeilijker dan mannen in de geschiedenis. Als we over Shakespeare al weinig weten, dan over zijn vrouw nog minder met als absolute dieptepunt dat zij niet eens in zijn testament wordt genoemd!
Zijn vrouw heeft dan ook heel wat te verduren gekregen van generaties Shakespearevorsers. Greer is daarentegen een onvervalst feministe van het eerste uur. Haar poging Ann nu eens in een compleet ander daglicht te stellen leverde misschien wel haar academisch meest gewaardeerde werk op. In wezen een boek over de sociale context ('vrouw van') van context (Shakespeare) dus.
Opmerkelijk genoeg staat het boek niet vermeld in de selecte bibliografie van Bryson en omgekeerd; ik vermoed hier een geval van kinnesinne onder twee literaire grootheden.
Met een beetje geluk vindt u nog de Nederlandse vertaling uit 2008 die recent bij boekhandels van Selexyz in de ramsj lag maar daar inmiddels officieel is uitverkocht. Er ligt nog een stapel (ca. 10 stuks) te Den Haag en een kleinere stapel te Amsterdam (ca. 5) bij boekhandel het Martyrium. Voor de oorspronkelijke, Engelstalige editie kunt u eventueel terecht bij boekhandel Nayler & Co te Den Haag.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten