Wereldprimeur GP van Zandvoort 1968 (1): debuut gesloten racehelm

bron: Tumblr

Dat de Amerikaan Dun Gurney, als eerste coureur in de Formule 1, een gesloten racehelm droeg in 1968 tijdens de GP van Duitsland op de Nürburgring is algemeen bekend. Maar een nieuwe foto zorgt desalniettemin voor verwarring of anders een primeur.

Summary
All American racer Dan Gurney is widely regarded to be the first racing driver using a closed or full-face crash helmet by Bell in Formula 1 during the German Grand Prix of 1968. Less well known is the fact that he debuted this special new helmet in the preceding Dutch Grand Prix at Zandvoort. Although he did not use it as such in the race, he certainly wore it during practice though it remains unclear whether or not he used it in anger (instead of just showing it in front of the cameras).

Primeur: Zandvoort

De inleidende foto is volgens de metadata genomen op Zandvoort in 1968; Dan Gurney zit achter het stuur van een Brabham-Repco BT24 met startnummer 18. Tot zover klopt het; dit zijn controleerbare gegevens. De foto is afkomstig van een Brabham-fan ('itsawheelthing').
Dat Gurney in een Brabham zat dat weekend was overigens niet gepland. De Amerikaan reed dat seizoen in een Eagle met Weslake motor, maar zat door eerdere pech zonder motor en kon dus niet racen. Gurney had goede contacten met Brabham, die hij hun eerste merkenoverwinning in de F1 schonk in 1964 in de GP van Frankrijk. Een exacte locatie valt op basis van bovenstaande foto niet te geven, maar een tweede foto biedt op dit punt meer duidelijkheid.

Het debuut: pitsstraat

Dit alles doet er eigenlijk ook minder toe want wat we hier zien is niets minder dan een primeur: de vroegste foto van Gurney als eerste met een gesloten racehelm op - en dat notabene op Circuit Zandvoort! Een en ander wordt duidelijk bevestigd door een foto uit het zogeheten Sutton archief. Het bijschrift aldaar luidt: 'Dan Gurney (USA) Brabham BT24 tests out a new Bell full-face crash helmet.'

bron: Sutton Archive

Op basis van deze foto wordt duidelijk dat Gurney ergens in de pitsstraat staat en dat dit ook voor de eerste foto geldt (let hierbij speciaal ook op de streep of groef in het asfalt). Een datum wordt niet gegeven maar de race werd op 23 juni gehouden, met in de twee voorafgaande dagen van 21 en 22 juni de trainingen.

Louter pose?

Wie goed kijkt valt tevens nog iets anders op. Het lijkt er welhaast op alsof de coureur, speciaal voor de gelegenheid achter het stuur is gekropen en poseert voor de camera's, met overhemd en v-halstrui nog aan. Waar is bijvoorbeeld zijn race overall?. De helm wordt in die zin dus wel gedragen of getest, maar is er ook daadwerkelijk mee gereden (anders dan alleen voor de fotocamera's in de pits)?

Foto's: Silvio Moser

Dan Gurney achter het stuur in de paddock van Zandvoort (let vooral ook op zijn outfit).

Training

Foto's van de natte training tonen Gurney namelijk in de oude, vertrouwde outfit: met monddoek ter bescherming van de elementen en half open helm.

Foto's: ProRallyPix

Jochen Rindt (nr. 6) wordt aan de binnenkant gepasseerd door Gurney. 

Of Dan Gurney de nieuwe helm daarmee ook daadwerkelijk gedurende de training in actie op de baan heeft gedragen, blijft vooralsnog duister: een documentair bewijs hiervoor ontbreekt vooralsnog. Was het kortom een soort proefneming, een test voor de test zeg maar, net zoals tegenwoordig bij een stoeltjestest waarbij eerst een racestoel op maat wordt gemaakt? Of waren er onbekende redenen om het racedebuut toch nog even uit te stellen?


Lees ook het vervolg! If you enjoyed this you might also like to read:
Wereldprimeur GP van Zandvoort 1968 (2): helmen of vleugels?
GP van Zandvoort 1971: banden of velgen? (1)


Gerelateerde blogs:
De geschiedenis van de racehelm (1)
De geschiedenis van de racehelm (2): de jaren vijftig
De geschiedenis van de racehelm (3): de jaren zestig
De geschiedenis van de racehelm (4): de jaren zeventig
De geschiedenis van de racehelm (5): de jaren tachtig
De geschiedenis van de racehelm (6): de jaren negentig
De racehelm in de 21e eeuw