Zijn kennis van de diplomatieke dienst heeft hij eerder omgezet in een radioserie, waarvan recent ook een boekje is verschenen getiteld Parting Shots.
Valedictory dispatch
Het programma draait om de zogeheten 'valedictory dispatch'. De term is eigenlijk onvertaalbaar, maar betekent zoiets als afscheidsbrief. Het was de laatste (toen nog) telegram die een residerend ambassadeur aan het ministerie schreef en waarin hij op beschouwende wijze openheid van zaken geeft. Beluister de afleveringen:
http://www.bbc.co.uk/programmes/b00n85t5
Opgekropte gevoelens die hij jarenlang had moeten onderdrukken kregen eindelijk de vrije loop. Soms bestond het commentaar uit de eigen wrange ervaringen en teleurstellingen als diplomaat, soms uit grappige of beledigende opmerkingen ten opzichte van de gastnatie ('dit is een natie van dronkaards en luiaards') etc. Lees een kort overzicht van de hoogtepunten uit de brieven:
http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/6365249/Secret-letters-disclose-true-views-of-British-ambassadors.html
Wie bij bovenstaande BBC-link aan de rechterkant de namen van de diverse ambassadeurs aanklikt krijgt een aantal van de betreffende documenten in PDF te zien.
Dit is in zoverre bijzonder dat de documenten oorspronkelijk alleen voor privé-doeleinden waren bestemd (en zeker niet ter publicatie) en geschiedde buiten het normale diplomatieke verkeer om. Kopieën ervan circuleerden echter wel op het bureau in Londen als verplicht leesvoer.
Eind 2007 werd een verbod op de valedictory dispatch overwogen wegens de opkomst van moderne communicatiemiddelen na een geruchtmakend incident met Sir Ivor Roberts. Lees meer hierover.
Nederland
Het behoeft weinig verbazing dat de inhoud van het boek dan ook redelijk om te smullen is. Toevallig staat er ook iets over Nederland in, zij het van meer serieuze aard, geschreven door toenmalig ambassadeur Sir Peter Garran in 1970.
Het is over het algemeen bekend dat het buitenlanders beter lukt in de Nederlandse ziel te kijken dan onszelf. 'The Dutch' hebben in zijn ogen vooral een 'sensitive outer core' en een 'strong inner core': enerzijds lichtgeraakt, anderzijds zijn ze onwrikbaar en goede want loyale bondgenoten. De complexiteiten van het Nederlandse karakter liggen dus vooral aan de oppervlakte.
Buitenlandse Zaken
Een en ander deed mij onmiddellijk afvragen of onze ambassadeurs in den vreemde ook een soortgelijke traditie kennen. Een eerste verkenning (met dank aan Albert Kersten) leert van niet.
In het normale codeverkeer zou een dergelijke openhartigheid niet zijn toegestaan. Mogelijk lag er wel een briefje klaar voor de opvolger (net zoals bij nieuwe ministers met een kort overzicht van de belangrijkste lopende zaken), maar het was juist een klacht van diplomaten dat zij onderling zo weinig contact hadden.
Memories van Overgave
Voor zowel de VOC in de 17e en 18e eeuw, als later onder het Indische gouvernement in de 19e en 20e eeuw, zijn wel de zogenaamde memories van overgave een begrip. Deze documenten zijn eerder een opsomming van de verrichtingen en staat van dienst van de vertrekkend functionaris. Bekijk de memories van overgave van de VOC:
http://www.inghist.nl/Onderzoek/Projecten/DeVocOpAmbon1605-1788
Bekijk de inventaris m.b.t. de 19e en 20e eeuw:
http://www.nationaalarchief.nl/toegangen/pdf/NL-HaNA_2.10.39.ead.pdf
Geen opmerkingen:
Een reactie posten