Het wereldwandelen begon in het begin van de 20e eeuw o.a. via de padvinderij steeds meer door te dringen tot de populaire cultuur. Tevens was er sprake van een duidelijke tijdgeest. Eerst was dat nog louter een hang naar avontuur, een vlucht ook uit het toenemende gereguleerde burgerlijk bestaan. Maar allengs werd dit gekoppeld aan meer vooruitstrevende, socialistische motieven: iets gaan zien van de wereld deed je niet alleen puur en alleen voor jezelf.
Cor Bruijn
In 1908 bijvoorbeeld maakte de onderwijzer Cor Bruijn (1883-1978) met zijn vrouw en acht kinderen een voetreis naar Sneek vanuit Laren; het verslag van deze reis verscheen pas in 2004. Cor Bruijn werd later een schrijver van voornamelijk streekromans en kinderboeken: pedagogie behoorde tot zijn stokpaardjes.
Het boek geeft tegelijk een fraai beeld van Nederland aan het begin van de 20e eeuw: in wezen is het dus een soort opvolger van het werk van Jacob van Lennep uit 1823.
Abraham Mossel
In 1917 verscheen het eerste, eigentijdse boek op het terrein van het wereldwandelen: dat van Abraham Mossel (1891-1944) getiteld De wereldwandelaars: een zwerftocht door Europa. Deze joodse idealist (het geloof had hij inmiddels afgezworen) vertrok, samen met twee anderen, in 1911 op negentienjarige leeftijd voor een geplande voetreis van 10 jaar.
'Het vegetarische trio'
Het gezelschap, voor de gelegenheid herdoopt tot 'het Vegetarische trio', bestond naast Mossel tevens uit Gerard Perfors (1890-1964) en Frans van der Hoorn (1886-1946). Platzak vertrokken zij op 19 juli 1911 uit Amsterdam voor een journalistieke studiereis zoals het heette.
Wereldverbeteraars
Behalve vegetariërs, waren zij tevens geheelonthouders, atheïst, Esperantist, antikapitalist en pacifist. De zogeheten studiereis moest dan ook een reis worden van verbroedering tussen culturen. Onder invloed van de tijdgeest waren in ieder geval deze wereldwandelaars tevens een beetje wereldverbeteraars. Bij het gezelschap voegde zich later ook nog een vrouw: Marie Zwarts (1890-1962). Zij is daarmee een van de eerste wereldwandelaarsters geweest.
Reisverslagen
Van hun reistocht maakten zij voor diverse dag-en weekbladen, waaronder De Vegetarische Bode, reisverslagen; op deze wijze voorzien zij in hun levensonderhoud. Daarnaast verkopen zij ook prentbriefkaarten (zie onderstaand) met hun portretten.
De route verliep via Duitsland, de Alpen, Italië, Oostenrijk-Hongarije, de Balkanlanden, Egypte, Syrië, Libanon en Palestina. In 1913 verbleven zij een jaar lang in Palestina (deels om als dagloner schulden af te betalen). Mossel reisde alleen door naar Afrika; binnen het gezelschap waren inmiddels tevens conflicten gerezen. Vanwege het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog moest hij in 1914 terugkeren.
Bijzondere collectie
Het Joods Historisch Museum heeft een bijzondere collectie foto's, dagboeken en documenten van dit gezelschap dankzij een nalatenschap van de kleindochter van Gerard Perfors en Marie Zwarts. Bekijk een virtuele tentoonstelling:
http://www.jhm.nl/actueel/tentoonstellingen/virtueel/abraham-travels
Abraham Mossel zou later in 1925 nog een fietstocht door Spanje en Spaans-Marokko maken. In 1929 trouwde hij; inmiddels was hij gevestigd als fotograaf in Soest.
Cor Bruijn
In 1908 bijvoorbeeld maakte de onderwijzer Cor Bruijn (1883-1978) met zijn vrouw en acht kinderen een voetreis naar Sneek vanuit Laren; het verslag van deze reis verscheen pas in 2004. Cor Bruijn werd later een schrijver van voornamelijk streekromans en kinderboeken: pedagogie behoorde tot zijn stokpaardjes.
Het boek geeft tegelijk een fraai beeld van Nederland aan het begin van de 20e eeuw: in wezen is het dus een soort opvolger van het werk van Jacob van Lennep uit 1823.
Abraham Mossel
In 1917 verscheen het eerste, eigentijdse boek op het terrein van het wereldwandelen: dat van Abraham Mossel (1891-1944) getiteld De wereldwandelaars: een zwerftocht door Europa. Deze joodse idealist (het geloof had hij inmiddels afgezworen) vertrok, samen met twee anderen, in 1911 op negentienjarige leeftijd voor een geplande voetreis van 10 jaar.
'Het vegetarische trio'
Het gezelschap, voor de gelegenheid herdoopt tot 'het Vegetarische trio', bestond naast Mossel tevens uit Gerard Perfors (1890-1964) en Frans van der Hoorn (1886-1946). Platzak vertrokken zij op 19 juli 1911 uit Amsterdam voor een journalistieke studiereis zoals het heette.
['Het vegetarische trio' met van links naar rechts: Gerard Perfors, Frans van de Hoorn en Abraham Mossel. Coll. Joods Historisch Museum]
Wereldverbeteraars
Behalve vegetariërs, waren zij tevens geheelonthouders, atheïst, Esperantist, antikapitalist en pacifist. De zogeheten studiereis moest dan ook een reis worden van verbroedering tussen culturen. Onder invloed van de tijdgeest waren in ieder geval deze wereldwandelaars tevens een beetje wereldverbeteraars. Bij het gezelschap voegde zich later ook nog een vrouw: Marie Zwarts (1890-1962). Zij is daarmee een van de eerste wereldwandelaarsters geweest.
Reisverslagen
Van hun reistocht maakten zij voor diverse dag-en weekbladen, waaronder De Vegetarische Bode, reisverslagen; op deze wijze voorzien zij in hun levensonderhoud. Daarnaast verkopen zij ook prentbriefkaarten (zie onderstaand) met hun portretten.
De route verliep via Duitsland, de Alpen, Italië, Oostenrijk-Hongarije, de Balkanlanden, Egypte, Syrië, Libanon en Palestina. In 1913 verbleven zij een jaar lang in Palestina (deels om als dagloner schulden af te betalen). Mossel reisde alleen door naar Afrika; binnen het gezelschap waren inmiddels tevens conflicten gerezen. Vanwege het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog moest hij in 1914 terugkeren.
Bijzondere collectie
Het Joods Historisch Museum heeft een bijzondere collectie foto's, dagboeken en documenten van dit gezelschap dankzij een nalatenschap van de kleindochter van Gerard Perfors en Marie Zwarts. Bekijk een virtuele tentoonstelling:
http://www.jhm.nl/actueel/tentoonstellingen/virtueel/abraham-travels
Abraham Mossel zou later in 1925 nog een fietstocht door Spanje en Spaans-Marokko maken. In 1929 trouwde hij; inmiddels was hij gevestigd als fotograaf in Soest.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten